Si të gjitha shkencat tjera qe studiojnë diçka edhe psikologjia merret me studimin e jetës se brendshme të njeriut, kur gjithçka për objekt studimi ka edhe shkencat tjera.
Nga Shpresim Rexhepi
Psikologjinë mund ta quajmë edhe shkencë shoqërore ku në këtë shkencë bëjnë pjesë: pedagogjia, sociologjia, etika etj., ku kanë lidhje ndërmjet vetë, kurse mund ta quajmë edhe shkencë natyrore ku ka te bëjë me njeriun, pra ekziston lidhja ndërmjet tyre.
Nocioni për psikiken – çka d.t.th. psikika?
Psiqika është veti ose cilësi e materies së organizuar në shkallën më të lart, krijuar në fazën e caktuar te zhvillimit të jetës.
Shkalla më e lartë e psikologjisë është VETËDIJA.
Vetëdija është karakteristikë vetëm të njeriu, se i vetëdijshëm është vetëm njeriu e jo edhe kafshët.
Kuptimi materialist për psiqikën.
Njeriu i lashtë ka menduar se psiqika përbëhet nga dy substanca: si shpirti dhe trupi.
1. Shpirtin e kanë quajtur jomaterial (jotrupor).
2. trupin e kanë quajtur material (trupor).
Kuptimi idealist dhe materialist janë dy botëkuptime që kanë qenë në kundërshtim në mes veti.Kanë ekzistuar dy botëkuptime si:
1. Idealist – përparësi I kanë dhënë psiqikës apo shpirtit
2. Materialist – ka qenë material
Zhvillimi i psikologjisë
Ekzistojnë dy lloje mendimesh: shkencorë dhe joshkencorë.Sa u përket mendimeve shkencore kanë qenë të qarta, të vlershme, me kuptime, të vërtetuara etj., kurse mendimi joshkencorë kanë qenë të paqarta, të pakuptueshme, pa rezultate etj.
Në shekullin e -V- para erës sonë mjeku dhe filozofi grek Hipokrati – është i pari i cili dalloi temperamentin e individit.
Më vonë ishin Platoni dhe Aristoteli ku përcaktuan tre shkallë të jetës psiqike si:
1. Shkalla bimore: – ku I kanë kushtuar rëndësi ushqimit,prodhimeve ushqimore etj.
2. Shkalla shtazore: – ku I kanë kushtuar rëndësi lëvizjes.
3. Shkallën mendore: – ka të bëjë me integjencën.
Vepra e Arstotelit është “Vepra mbi shpirtin”.
Ku po ashtu edhe Xhon Lloku jep një nocion ku thotë se: fëmija është tabula rasa, letër e zbrazet, ku ai i merr ato veti nga rrethi ku jeton….
__________________
Nga
Shpresim Rexhepi – IV-12
QSHAM "Mirko Mileski"
Kërçovë